Un xemelgo dixital para anticipar o futuro da ría

  • Galicia desenvolverá un modelo de intelixencia artificial para xestionar mellor os recursos pesqueiros e marisqueiros da ría de Arousa.
  • Galicia aposta por intelixencia artificial para salvar a ría de Arousa

Tecnoloxía ao servizo do mar

A xestión dos recursos mariños entra nunha nova era en Galicia. A través do proxecto MaruxIA, a comunidade galega embárcase nunha iniciativa pioneira: crear un xemelgo dixital —un xemelgo dixital— da ría de Arousa para predicir e optimizar a xestión de especies crave como o marisco, o polbo ou a volandeira. Un paso audaz que busca non só adaptar o sector aos novos tempos, senón adiantarse a eles.

O obxectivo: construír un sistema intelixente capaz de simular en tempo real a evolución dos ecosistemas, tendo en conta variables ambientais (temperatura, salinidade, correntes…) e tamén humanas (pesca, presión turística, verteduras…).

Que é MaruxIA e por que importa?

Cun orzamento estimado de 3 millóns de euros, MaruxIA nace coa ambición de revolucionar a toma de decisións na pesca e o marisqueo. A idea central é simple pero potente: modelar o comportamento dos bancos marisqueiros e as especies residentes da ría con axuda de intelixencia artificial.

Actualmente, moitos das análises fanse con modelos estáticos e illados, sen integrar múltiples variables nin permitir proxeccións en tempo real. Isto limita a capacidade do sector para anticiparse a cambios abruptos como os que impón o cambio climático.

MaruxIA propón unha ferramenta que non só vexa o presente, senón que prediga o futuro.

Dous eixos crave do proxecto

1.- Simulación de bancos marisqueiros

O primeiro reto será desenvolver modelos de simulación en tres bancos marisqueiros de referencia. Traballarase con stocks iniciais, taxas de recrutamento, crecemento e mortalidade, creando poboacións virtuais que permitan observar a evolución dos recursos baixo distintos escenarios.

    Isto permitiría romper coa actual dependencia de datos retrospectivos ou descargados manualmente, que moitas veces chegan tarde ou incompletos. A visión integrada facilitaría estratexias de extracción sostibles, axustadas aos ciclos naturais e aos retos ambientais.

    2.- Impacto do cambio climático en especies crave

    O segundo gran bloque centrarase nos efectos do cambio climático sobre especies sensibles como o polbo, a sepia, a vieira ou a volandeira. Mediante unha capa de visualización xeoespacial sobre o mapa da ría, poderanse anticipar os efectos das alteracións nas correntes, as temperaturas da auga ou a salinidade.

      Este nivel de detalle non só sería útil para investigadores, senón para produtores, mariscadoras, confrarías e empresas que dependen da estabilidade do ecosistema para planificar a súa actividade.

      O máis innovador de MaruxIA non é só a súa tecnoloxía, senón o seu enfoque: converter a xestión pesqueira nun proceso dinámico, anticipativo e baseado en datos en tempo real.

      Con este modelo, Galicia podería:

      • Coñecer con maior precisión os stocks a curto e medio prazo.
      • Mellorar a planificación de campañas de extracción.
      • Asesorar ao sector para acceder a mercados esixentes con garantías de sustentabilidade.
      • Fortalecer o vínculo entre ciencia e mar, impulsando un ecosistema de innovación real e práctico.
      • Ademais, o uso de intelixencia artificial permitiría pechar o ciclo entre investigación e aplicación directa, creando unha retroalimentación constante entre o coñecemento e a práctica pesqueira.

      Que impacto pode ter no sector?

      O desenvolvemento de MaruxIA podería marcar un antes e un despois para a ría de Arousa, o corazón marisqueiro de Galicia. A combinación de tradición e tecnoloxía ofrece unha saída realista e necesaria para unha actividade que enfronta desafíos climáticos, económicos e normativos cada vez maiores.

      Este tipo de ferramentas serán clave para evitar decisións a cegas e lograr unha explotación sostible que garanta a substitución xeracional, a rendibilidade e a saúde dos ecosistemas.

      E aínda que o impulso inicial parte dunha liña de Compra Pública de Innovación, o éxito dependerá da súa adopción real por parte do sector. Que a IA non quede nos laboratorios, senón que chegue aos depósitos, ás lonxas, ao traballo diario na ría.

      Mirar a ría con ollos do futuro

      MaruxIA non é só un proxecto técnico: é unha declaración de intencións. Galicia quere mirar ao mar con ferramentas do século XXI, sen renunciar á súa alma mariñeira.

      Se funciona, este xemelgo dixital podería converterse nun compás intelixente para a sustentabilidade, non só en Arousa, senón noutras zonas costeiras de Europa que buscan o equilibrio entre produtividade e conservación.

      Porque coidar o mar xa non é só #cuestión de saber pescar… senón tamén de saber anticiparse.