- Miles de persoas e centos de embarcacións manifestáronse contra a macrocelulosa en Palas de Reis, mentres a Xunta minimiza as críticas e descarta revisar o proxecto.
O presidente da Xunta de Galicia, Alfonso Rueda, declarou pechado o debate ambiental sobre a planta de celulosa de Altri en Palas de Rei (Lugo), desatendendo a oposición de amplos sectores da sociedade galega. Durante unha sesión parlamentaria, Rueda insistiu en que a discusión sobre o impacto ambiental do proxecto “xa está pechada” e que agora o verdadeiro debate é se Galicia quere atraer investimentos e xerar emprego.
As súas palabras provocaron indignación na oposición e nos colectivos sociais que rexeitan a instalación da macrocelulosa. A Plataforma en Defensa dá Ría de Arousa (PDRA) foi unha das voces máis críticas, sinalando que o proxecto non ten respaldo social e que presenta “graves eivas” (deficiencias) que afectan o modelo forestal, o impacto hídrico, a contaminación atmosférica e a saúde pública.
50.000 manifestantes e 600 barcos en defensa da Ría
O pasado sábado, nunha xornada histórica de protesta, máis de 50.000 persoas e 600 embarcacións mobilizáronse na Pobra do Caramiñal contra o proxecto de Altri e a mina de Touro-O Pino. O sector marisqueiro, pesqueiro e bateeiro liderou a convocatoria, alertando de que as verteduras da planta ao río Ulla chegarían en apenas 24 horas á Ría de Arousa, afectando gravemente a riqueza marisqueira e a produción de mexillón.
A pesar da masiva resposta cidadá, a Xunta ignorou a protesta. “O PP exerce como portavoz e comercial da empresa promotora, sen importarlle que este modelo industrial depredador non conte co respaldo da sociedade”, denunciou o presidente da PDRA, Xaquín Rubido.
Os colectivos ecoloxistas e sectores afectados advirten que o proxecto de Altri implicaría un aumento do monocultivo de eucalipto, comprometendo a soberanía alimentaria e o equilibrio do ecosistema. Ademais, os informes técnicos indican que a planta vertería 65 toneladas diarias de contaminantes ao río Ulla, un impacto extremo especialmente entre xuño e outubro, cando o caudal xa é inferior a 6 m³/s.
Críticas desde a oposición e expertos no sector
Desde o ámbito político, a portavoz do BNG, Ana Pontón, acusou a Rueda de “desprezar aos manifestantes” e de querer converter Galicia nun “gran eucaliptal”. Lembrou, ademais, os devastadores incendios en Portugal de 2017, que levaron a prohibir novas plantacións desta especie. Pola súa banda, o secretario xeral do PSdeG, José Ramón Gómez Besteiro, asegurou que, de depender do seu partido, o proxecto de Altri non recibiría fondos públicos.
Tamén ia vicepresidenta do goberno manifestou nun acto público que non entendía o empeño político por levar a cabo un proxecto totalmente destrutivo para os intereses de Galicia.
As críticas non só veñen da oposición. Personalidades como o arquitecto David Chipperfield, presidente da Fundación Ría, e Mercedes Rois, exdirectora de Innovación da Axencia Galega da Industria Forestal, cuestionaron duramente o impacto do proxecto. Ademais, o Consello da Cultura Galega, órgano consultor da Xunta, xa publicou un informe o pasado setembro sinalando as graves deficiencias da iniciativa.
Tamén o mariñeiro e Influencer Rogelio Santos, desde Bruxelas nun programa expresou claramente a súa negativa ao proxecto por destruír o mar, que é o seu modo de vida e a de moitos como el.
A Xunta escúdase en informes que non fai públicos
Ante as crecentes críticas, o presidente da Xunta insistiu en que existen máis de 40 informes técnicos que avalan a viabilidade do proxecto. Con todo, a PDRA cuestiona a transparencia da administración e esixe que se fagan públicos. “Se son tan claros, por que non os fan públicos?”, pregúntase Rubido.
De momento, o único informe plural e independente publicado é o do Consello da Cultura Galega do 5 de setembro, que expón con contundencia as deficiencias do proxecto. A pesar diso, o presidente Roda rexeitouno sen sequera lelo e, en lugar de encargar un estudo propio, limitouse a repetir os argumentos da empresa.
Apoio institucional e agradecementos tras a histórica protesta
A PDRA destacou a resposta masiva da sociedade galega na manifestación do 22 de marzo, coincidindo co Día Mundial da auga, e agradeceu o apoio de numerosos concellos. Entre eles, os concellos de Pontecesures, Catoira, Vilagarcía de Arousa, Cambados, A Illa de Arousa, O Grove, Ribeira, A Pobra do Caramiñal, Boiro e Rianxo, así como os de Melide, Arzúa, Toques, Agolada e Santiso.
Tamén recoñeceron o esforzo do Concello dá Pobra do Caramiñal, a Policía Local, Protección Civil e a Garda Civil para xestionar a mobilización e garantir o dereito para manifestarse. En especial, valorouse o traballo do goberno municipal da Pobra para proporcionar megafonía que conectase aos manifestantes en terra coas embarcacións no mar, así como a instalación dun escenario con apoio da Mancomunidade do Barbanza.
Un conflito lonxe de estar pechado
A pesar da postura da Xunta, a oposición ao proxecto de Altri non deixa de crecer. O sector do mar, o agrario e o turístico alertan de que a contaminación afectaría á economía local e á saúde pública. Ademais, as mobilizacións non cesan e prevese que a presión social aumente nas próximas semanas.
Lonxe de estar pechado, o debate sobre a macrocelulosa de Altri mantense máis vivo que nunca en Galicia.