- Galicia aposta por modernizar os seus portos e lonxas para reforzar a rastrexabilidade, sustentabilidade e eficiencia da primeira venda pesqueira.
Infraestruturas pesqueiras que vertebran o litoral
Nun territorio como Galicia, con máis de 1.700 quilómetros de costa e unha das frotas máis diversas de Europa, os portos pesqueiros e as lonxas non son só puntos loxísticos: son nodos estratéxicos da economía azul. Desde a descarga ata a primeira venda, estas instalacións sosteñen o día a día de miles de profesionais do mar e actúan como auténticos motores de desenvolvemento territorial nas zonas costeiras.
Así se puxo de manifesto na xornada O papel dos portos como facilitadores dunha economía azul sostible, organizada pola Universidade de Vigo. Alí, a directora xeral de Desenvolvemento Pesqueiro, Marta Villaverde, subliñou o valor estrutural destas infraestruturas e defendeu a necesidade de adaptalas ás novas esixencias do sector, especialmente en termos de eficiencia operativa, rastrexabilidade e cumprimento normativo.
Un armazón vital para o mar galego
Galicia xestiona directamente, a través de Portos de Galicia (Consellería do Mar), 122 dos 128 portos pesqueiros do litoral, mentres que os seis restantes dependen do Estado e son administrados polas cinco Autoridades Portuarias: Vigo, Marín, Vilagarcía, A Coruña e Ferrol-San Cibrao. Deles, 83 portos están autorizados para a descarga de produtos da pesca, o marisqueo ou a acuicultura.
Este ecosistema portuario acolle unha potente actividade:
- Más de 4.100 buques activos.
- Más de 3.300 permisos de marisqueo a pé.
- E 5.723 establecementos de acuicultura distribuídos ao longo do litoral.
- A rede de lonxas —estreitamente vinculada a estes portos— cumpre un rol esencial como porta de entrada do mar a terra firme, sendo o primeiro elo da cadea de subministración. O seu correcto funcionamento impacta directamente na sustentabilidade do recurso, a transparencia comercial e a seguridade alimentaria.
Lonxas 4.0: dixitalizar para avanzar
Un dos proxectos destacados nesta transformación é Lonxas 4.0, unha iniciativa da Consellería do Mar dotada con 2,6 millóns de euros, que busca dixitalizar as lonxas galegas e as confrarías. O seu obxectivo: garantir unha rastrexabilidade completa, optimizar os procesos de comercialización e facilitar o control da primeira venda, elemento crave para cumprir a normativa vixente e asegurar a sustentabilidade do recurso.
A modernización destes espazos non é só unha cuestión tecnolóxica, senón estratéxica: permitirá ás lonxas adaptarse aos novos retos do mercado, mellorar a competitividade do produto galego, reforzar a transparencia de prezos e facilitar o acceso a mercados cada vez máis esixentes. Ademais, contribuirá a reducir a carga burocrática e a dispoñer de datos en tempo real para a toma de decisións, tanto para os profesionais como para as administracións.
Un motor económico máis aló do peirao
A actividade que se xera ao redor de portos e lonxas non se limita á venda do peixe. Segundo Villaverde, estes espazos xeran sinerxias con outros sectores crave do litoral galego, como a restauración, o turismo ou a reparación naval. Son, en moitos casos, o punto de partida de cadeas de valor que dinamizan as economías locais, sosteñen emprego directo e indirecto e reforzan o arraigamento social nas zonas costeiras.
Modernizar estas estruturas, dotalas de servizos adecuados e aproveitar o seu potencial transformador é clave para consolidar un modelo de economía azul onde a sustentabilidade, a innovación e a competitividade camiñen xuntas.
Lonxas e portos, moito máis que infraestruturas
Mentres o sector do mar galego enfronta retos globais —desde o cambio climático á presión dos mercados internacionais—, as súas lonxas e portos pesqueiros emerxen como puntos neurálxicos de resistencia, adaptación e futuro.
Iniciativas como Lonxas 4.0 non son meros investimentos: son apostas por un modelo pesqueiro moderno, transparente e conectado, capaz de garantir a substitución xeracional, defender a calidade do produto local e manter vivas as comunidades costeiras que fixeron do mar a súa forma de vida.
Porque coidar o mar tamén pasa por modernizar a terra que o sostén.