- Intecmar realiza 80.000 análise ao ano para garantir a seguridade do marisqueo en Galicia e mellorar a xestión de zonas produtivas de bivalvos.
- Intecmar: o laboratorio que vixía a saúde do mar galego
80.000 análise ao ano para protexer o marisqueo
Detrás de cada ameixa, berberecho ou mexillón que chega ao prato con garantías sanitarias, hai unha maquinaria silenciosa pero constante: o Intecmar. Este instituto, situado en Vilaxoán (Vilagarcía), é a columna vertebral do control sanitario e ambiental do mar galego. Cada ano, os seus técnicos realizan preto de 80.000 análise, máis de 380 ao día, que permiten non só garantir a seguridade alimentaria, senón tamén manter en marcha a actividade marisqueira e acuícola en Galicia.
Ademais, Intecmar emite máis de 6.000 informes anuais e xestiona máis de 20.000 notificacións sobre cambios na clasificación de zonas produtivas, especialmente no relativo a biotoxinas e condicións microbiológicas. Estes datos son cruciais para que as confrarías e agrupacións de marisqueo poidan planificar as súas campañas sen riscos sanitarios nin económicos.
Más de 200.000 toneladas baixo vixilancia
Grazas a este labor, Galicia pode comercializar cada ano máis de 200.000 toneladas de moluscos bivalvos con plenas garantías sanitarias. Mexillón, ameixa, berberecho, volandeira… son produtos que dependen da precisión e rapidez do sistema de control, especialmente #ante episodios como a aparición de toxinas ou verteduras contaminantes.
Entre 2009 e marzo de 2025, mellorouse a clasificación sanitaria de 30 zonas de produción, mentres que 10 zonas empeoraron. Estes movementos non son menores: definen que bancos poden abrirse ou pecharse, cun impacto directo no sustento de miles de mariscadoras e na planificación de toda a cadea produtiva.
REDECOS: modernizar o control desde a costa
Máis aló do control rutineiro, Intecmar tamén impulsa innovación. En colaboración coa Federación Galega de Confrarías de Pescadores, lanzou REDECOS, unha iniciativa presentada no marco de REDEMAR. O obxectivo é claro: modernizar a rede de monitorización costeira a través de sensores que recollan en continuo datos crave como temperatura ou salinidade en augas pouco profundas.
A información integrarase nas plataformas do Observatorio Costeiro dá Xunta de Galicia (OCXG), mellorando a capacidade de anticipación ante riscos ambientais e optimizando a xestión de zonas marisqueiras sensibles. Esta modernización responde a unha necesidade crecente do sector: contar con datos en tempo real para tomar decisións máis áxiles e eficientes.
Verteduras en Ribeiriña: resposta rápida ante a alerta
Uno dos episodios máis recentes que puxo a proba a capacidade de resposta de Intecmar foi o caso das verteduras na zona de Ribeiriña, na Pobra do Caramiñal. Tras detectarse presenza de hidrocarburos nos moluscos, o instituto realizou análises específicas en xaneiro e febreiro de 2025. Os resultados obrigaron ao peche de tres bancos: un de marisqueo a pé e dous de navalla.
O seguimento foi exhaustivo, e os resultados foron comunicados directamente á confraría para garantir a transparencia. Á espera das últimas mostras tomadas en marzo, a actuación do Intecmar foi dilixente e ben coordinada co sector.
Recoñecementos que falan por si sós
O labor do Intecmar foi recoñecida máis aló das nosas fronteiras. En 2020, recibiu o premio Natura Mare de PwC Portugal. En 2022 foi distinguido polo Colexio Oficial de Biólogos como Institución do Ano e en 2024, ANFACO-CECOPESCA outorgoulle a súa medalla institucional, recoñecendo o seu papel esencial na seguridade do sector do mar.
Mesmo durante a pandemia da COVID-19, o instituto mantivo a súa actividade esencial, realizando case 4.000 análise e máis de 400 informes en pleno confinamento, garantindo o abastecemento seguro de produtos do mar nun dos momentos máis críticos para o sector.
Ciencia, datos e marisqueo
O Intecmar non sae nas lonxas, non marisquea nin descarga, pero sen el, boa parte do sector do mar galego deteríase. O seu traballo silencioso garante que o marisqueo galego non só sexa produtivo, senón tamén seguro, competitivo e sostible.
Desde a recollida de datos ambientais ata a actuación #ante emerxencias como as verteduras, pasando pola modernización tecnolóxica de redes costeiras, Intecmar consolidouse como un piar crave na defensa da calidade do produto galego e do equilibrio dos ecosistemas mariños.
E mentres o cambio climático e os retos do século XXI chaman á porta, Galicia xa ten o seu laboratorio de garda fronte ao mar.