- Cerqueiros galegos critican a falta de apoio tras a venda de cotas ao sur, mentres que os barcos andaluces reciben axudas por falta de peixe.
A tensión nos portos galegos vai en aumento. Mentres os cerqueiros do sur de España, especialmente do golfo de Cádiz, amarran os seus barcos por falta de cota e aseguran axudas públicas para os próximos meses, a frota galega de cerco enfróntase a un panorama incerto, con poucas capturas e sen respaldo económico. O paradoxo provocou malestar nos armadores e tripulantes galegos, quen, tras vender as súas cotas a barcos do sur en busca de ingresos rápidos, agora ven sen posibilidades de pesca nin subvencións que sosteñan as súas operacións.
O Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación denominou “transferencias temporais” á compravenda de cotas entre frotas de distintas zonas. Así, cando os cerqueiros do noroeste de España esgotan as súas cotas de sardiña ou bocarte, poden comprar dereitos de pesca aos barcos do sur, quen xestiona cotas individuais. Isto xerou un sistema no que as frotas andaluzas, ao recibir ingresos pola venda de cotas e logo axudas económicas ao amarrar, resultan beneficiadas en comparación cos cerqueiros galegos, que apenas reciben apoio.
Os cerqueiros do golfo de Cádiz comezaron o 1 de decembro unha parada de dous meses, ata o 31 de xaneiro, pola falta de cota de sardiña e boquerón, e o Goberno andaluz xa destinou 1,4 millóns de euros en axudas. Estes fondos, na súa maioría provenientes do Fondo Europeo Marítimo da Pesca e a Acuicultura (Fempa), están destinados a compensar a armadores e tripulantes. Cun máximo de 40 días subvencionables, a repartición preliminar destina 500.000 euros aos armadores e 900.000 aos tripulantes.
En Galicia, a reacción foi de frustración. “Non estamos en contra dás axudas ao cerco do sur”, explican pescadores galegos, “pero custa entender por que reciben axudas quen vendeu as súas cotas e agora non poden pescar”. En contraste, os cerqueiros galegos deben lidar coa escaseza de sardiña e bocarte, e a falta de alternativas, pois outras especies como o xurelo ou a xarda apenas aparecen nas súas redes. Algúns armadores galegos consideran esta situación como unha “inxustiza” e reclaman ao ministerio que tamén ofreza solucións para o cerco do norte.
O modelo de transferencia de cotas, deseñado para flexibilizar o acceso a recursos entre rexións, converteuse nun punto de conflito entre frotas que operan baixo condicións moi distintas. Mentres o norte depende de cotas conxuntas, o sur pode xestionar a súa cota individualmente e decidir entre pescar, vender ou amarrar. Este mecanismo resultou nun esquema no que os barcos do sur, ao vender parte da súa cota, garanten ingresos e logo benefícianse de axudas cando deciden amarrar.
A comunidade pesqueira galega esixe un trato máis equitativo e advirte que o sistema actual prexudica á súa frota. Cunha demanda de axustes na política de pesca, os cerqueiros do norte insisten en que a administración debe buscar fórmulas de apoio que non só privilexien a quen vende os seus dereitos de pesca e logo reciben subvencións, senón que tamén atendan ás necesidades urxentes daqueles que, con barcos amarrados e sen axudas, loitan por manterse á boia.