- A proposta de ampliar o continxente de atún divide ao sector: oportunidade para a industria conserveira ou ameaza para a pesca sostible de Ecuador?
O aumento dos continxentes arancelarios autónomos (CAA) de lombos de atún na Unión Europea ha xerado un intenso debate entre os representantes da industria conserveira española e o sector pesqueiro ecuatoriano, poñendo sobre a mesa temas cruciais como a sustentabilidade, a competencia xusta e o compromiso co comercio responsable.
A postura da industria conserveira española
Anfaco-Cecopesca, organización que representa ás principais empresas conserveiras de España, cualificou de insuficientes as 35.000 toneladas de lombos de atún libres de aranceis asignados actualmente pola Unión Europea. Segundo o sector, esta cantidade esgótase rapidamente debido á alta demanda da industria, o que obriga ás empresas para pagar un arancel do 8,04% polas importacións adicionais. Este sobrecusto encarece a produción, compromete a competitividade das conservas no mercado internacional e ameaza a viabilidade económica de moitas empresas.
Por iso, Anfaco solicitou un aumento do continxente ata 55.000 toneladas, unha medida que consideran necesaria para garantir o abastecemento de materias primas e a estabilidade do sector conserveiro, clave para o emprego en rexións como Galicia. Segundo a patronal, esta ampliación non só beneficiaría á industria europea, senón que tamén fortalecería a capacidade de resposta ante unha demanda crecente nos mercados internacionais.
O rexeitamento do sector pesqueiro ecuatoriano
Desde Ecuador, a Cámara Nacional de Pesqueira (CNP) expresou un rotundo rexeitamento a esta proposta. O seu presidente, Bruno Leone, considera “inaceptable” o aumento dos continxentes, argumentando que permitiría a entrada ao mercado europeo de produtos provenientes de frotas que non cumpren con estándares de sustentabilidade ambiental nin garanten condicións laborais dignas.
Ecuador, un dos principais exportadores de atún á UE, esforzouse por consolidarse como un modelo de pesca sostible. A súa frota atunera opera baixo estritos estándares internacionais, incluíndo o selo MSC, e realizou importantes investimentos para protexer a biodiversidade mariña e garantir os dereitos laborais dos traballadores do mar. Segundo Leone, aceptar produtos de orixe incerta desincentivaría estes esforzos e abriría a porta á competencia desleal.
“Con frecuencia, repórtanse casos de escravitude e violacións de dereitos humanos en frotas que operan fóra dos acordos internacionais”, sinalou Leone. Tamén destacou que moitas destas frotas operan con fortes subsidios gobernamentais que distorsionan o mercado e poñen en desvantaxe aos países que apostan por prácticas responsables.
A orixe da controversia
O mecanismo de continxentes arancelarios autónomos foi implementado pola Unión Europea como unha ferramenta para garantir a subministración de produtos do mar sen aumentar os custos para a industria local. Con todo, o seu impacto foi cuestionado. Ecuador, que mantén un acordo comercial coa UE, considera que o sistema actual xa é suficiente e advirte que calquera ampliación comprometería a sustentabilidade e a transparencia na cadea de subministración pesqueira.
Doutra banda, a Comisión Europea ha sinalado que o debate sobre os continxentes debe equilibrar as necesidades da industria conserveira europea co compromiso de garantir prácticas pesqueiras sostibles e responsables no ámbito global.
Un dilema de sustentabilidade e comercio xusto
A decisión final da UE non só afectará a relación comercial entre Europa e países exportadores como Ecuador, senón que tamén marcará un precedente na loita pola sustentabilidade no comercio pesqueiro. Se se prioriza o aumento de continxentes, podería facilitarse o acceso de produtos máis baratos pero menos sostibles ao mercado europeo, o que impactaría negativamente aos países que apostan por prácticas responsables.
Pola contra, manter o sistema actual ou eliminar os continxentes, como propón a CNP, enviaría unha mensaxe clara sobre o compromiso da UE coa sustentabilidade e o comercio xusto, aínda que iso implique maiores custos para a industria conserveira.
Neste debate, as preguntas crave son claras: Debe Europa priorizar o abastecemento da súa industria a calquera custo? Como garantir que a sustentabilidade sexa un piar central do comercio internacional? A decisión, que está en mans da Comisión Europea, determinará non só o futuro do sector atunero, senón tamén o compromiso global coa protección dos recursos mariños e os dereitos laborais.