- A Pyura herdmani, unha especie exótica orixinaria de África, podería representar un grave risco para a industria mexilloeira de Galicia se non se controla.
A ría de Vigo converteuse no centro de atención da comunidade científica tras a identificación dunha nova ameaza para os ecosistemas mariños locais: a Pyura herdmani. Esta ascidia solitaria, orixinaria das costas africanas, caracterízase pola súa capacidade para formar densas colonias que desprazan a especies autóctonas, poñendo en perigo a biodiversidade e, potencialmente, a economía da miticultura galega.
Unha invasora detectada a tempo
Segundo explica Bruno Almón, investigador do Instituto Español de Oceanografía (IEO) de Vigo, aínda que os mexillóns galegos non están en perigo inmediato, o achado de exemplares desta especie na ría de Arousa e no porto de Ribeira é motivo de alerta. A Pyura herdmani, tamén coñecida como “mexona”, ten un alto potencial invasor e pode colonizar rapidamente estruturas artificiais como bateas, afectando a produción de mexillóns.
Como chegou esta especie a Galicia?
Os expertos cren que a súa introdución en augas galegas está vinculada á actividade pesqueira internacional, especialmente aos barcos que operan no banco canario-sahariano. A limitada capacidade de dispersión natural desta ascidia suxire que chegou adherida ao casco das embarcacións ou na auga de lastre. Este fenómeno, coñecido como bioincrustación, é unha das principais vías de transporte de especies invasoras en todo o mundo.
Un perigo latente para a economía galega
O sector mexilloeiro é un dos piares económicos de Galicia, representando un 40 % da produción de mexillóns en Europa. A experiencia noutras rexións onde se estableceron especies invasoras similares indica que a Pyura herdmani podería interferir no crecemento dos mexillóns, aumentar os custos de mantemento das bateas e mesmo provocar perdas económicas significativas.
Marc Rius, investigador do Centro de Estudos Avanzados de Blanes (CEAB-CSIC), destaca que “a detección temperá de especies invasoras é clave para minimizar o seu impacto”. Con todo, advirte que o control dunha invasora xa establecida pode ser extremadamente difícil, especialmente en contornas mariñas.
O papel da cidadanía e a ciencia
A detección da Pyura herdmani foi posible grazas á colaboración entre mergulladores locais e centros de investigación como a Universidade de Vigo e o GEMM (Grupo de Estudo do Medio Mariño). Este esforzo conxunto demostra a importancia da vixilancia comunitaria na identificación de cambios nos ecosistemas mariños.
Para os científicos, o seguinte paso é avaliar o impacto real desta especie en Galicia e desenvolver medidas preventivas. Entre as accións suxeridas están a vixilancia constante, a regulación das augas de lastre dos barcos e campañas de concienciación para pescadores e mariñeiros.
Un chamado á acción
A chegada da Pyura herdmani subliña a vulnerabilidade dos ecosistemas mariños fronte ás especies invasoras. Mentres que neste caso o mexillón galego segue a salvo, a experiencia global insignia que actuar con rapidez é crucial. Galicia enfronta agora o desafío de protexer a súa riqueza mariña e económica antes de que esta ameaza pase de ser unha advertencia a unha realidade devastadora.
Este caso resalta a necesidade de colaboración entre ciencia, industria e cidadanía para garantir un futuro sostible para as rías galegas, onde o equilibrio entre desenvolvemento económico e conservación ambiental é máis importante que nunca.