- Un negocio clandestino e lucrativo que prolifera á sombra de sancións leves e nun ambiente de temor entre os pescadores locais.
A área coñecida como “o martelo”, onde varios pescadores furtivos han instalado catro potentes focos de luz, converteuse novamente nun punto crítico de conflitos e enfrontamentos entre pescadores.
Os principais elementos desta situación son os catro focos que iluminan o mar durante horas e ata oito persoas supostamente involucradas nesta actividade ilegal. Este é só o último dunha serie de enfrontamentos entre afeccionados e quen, amparados por un carné federativo, dedícanse sistematicamente á pesca e comercialización ilegal de lura de potera.
O epicentro destes conflitos é novamente a área do martelo no porto de Malpica, situado en pártea norte da rada. Este lugar é un punto estratéxico para a pesca de cefalópodos, e foi escenario de numerosas disputas. Trátase dun espazo reducido onde, nunha soa noite, poden chegar a concentrarse ata cincuenta canas de pescar. O incidente máis grave ocorreu en xuño de 2017, cando sete persoas presentaron denuncias #ante a Garda Civil por ameazas, lesións e prácticas ilegais na pesca recreativa.
Varios afeccionados contactaron coa Voz para denunciar o que está a ocorrer novamente nesta zona do porto de Malpica. Aseguran que están cansados de non poder gozar do seu hobby de maneira tranquila, aínda que prefiren manterse no anonimato: “Se descobren que falo coa prensa, como mínimo me rajan as rodas do coche e ráianme a carrocería. No peor dos casos, poderíanme dar unha malleira e lanzarme ao mar desde o porto”, relata un habitual do porto que coñece ben estas disputas.
Este verán, un enfrontamento entre dous pescadores terminou coas catro rodas dun coche de alta gama picadas e a carrocería completamente raiada, causando danos valorados nuns 3.000 euros. “E todo porque o dono do coche queixouse de que outro pescador estaba a invadir o seu espazo”, comentan fontes anónimas. Este feito xa foi denunciado á Garda Civil.
NOVAS LUCES, NOVOS CONFLITOS
A orixe deste conflito recente atópase novamente na área do martelo. Portos de Galicia decidiu renovar o sistema de iluminación en varias dársenas baixo a súa xurisdición, incluída a de Malpica. Esta decisión alterou completamente os plans dos furtivos, xusto nunha época do ano na que a lura de potera ten unha alta demanda tanto por parte de particulares (veciños e turistas) como de restaurantes, algúns deles de prestixio, na Costa da Morte e no resto da provincia. Mesmo hai hostaleiros de Asturias que compran a lura de Malpica, pagándoo entre 18 e 20 euros por prato.
Ante a falta de luz, varios individuos, “oito” en total segundo testemuñas, decidiron instalar os seus propios focos en plena madrugada, aproveitando a escasa vixilancia. Estes potentes focos iluminan directamente o mar na entrada do porto, onde se pesca o mellor cefalópodo. Cada lámpada dura entre 8 e 10 horas e funciona con baterías recargables. Cando as baterías esgótanse, os pescadores substitúenas para continuar coa pesca.
Segundo testemuñas que observaron o que sucede nas “últimas dúas semanas”, os implicados son homes de mediana idade, “feitos e dereitos, non novos”. A maioría deles proveñen da zona de Coruña, aínda que tamén se atopan vellos coñecidos do mundo do furtivismo, como un asturiano, un lucense e un malagueño.
ALMACENAMENTO ILEGAL
Dous destes pescadores adoitan instalarse no porto de Malpica en autocaravanas e pasan semanas alí. As mesmas fontes sinalan que non son simples afeccionados á lura de potera: “Capturan máis da cantidade permitida (5 quilos por día) e logo gárdanos en táperes. Outros simplemente deixan as capturas en casa dalgunha persoa que llas garda en conxeladores para despois vendelas”, afirman.
Con todo, non todos poden beneficiarse da luz destes focos: “Se non che coñecen ou non lles caes ben, apagan as luces e esperan a que che vaias para volver acendelas. Ou simplemente dinche que che marches. Se non o fas, xa sabes o que che espera: acabas coa cara golpeada ou co coche esnaquizado”, advirte unha persoa coñecedora da situación.
UN NEGOCIO ILEGAL E LUCRATIVO
Detrás destas prácticas ocúltase un negocio lucrativo e ilegal, favorecido en gran medida por sancións que se limitan a leves infraccións administrativas en materia de pesca.
Por unha banda, os furtivos obteñen grandes beneficios desta actividade. “Por cada pequena luriña páganse 1,5 euros. O quilo véndese a 20-25 euros”, explica unha persoa familiarizada co comercio no porto de Malpica. Engade: “Hai quen vai directamente ao porto para comprar as luras. Son turistas ou veciños. Van dar un paseo, ven o que hai e preguntan ao pescador canto costa. Acordan un prezo e lévanllos para comer”.
Os restaurantes son os outros grandes demandantes de luriña obtida sen ningunha garantía sanitaria ou rastrexabilidade. Nalgúns menús, ofrécese lura de potera a 20 euros por prato.
Outra vertente desta práctica é a venda dos utensilios utilizados para a pesca de cefalópodos. Algunhas persoas comercializan as poteras a 10 euros, un prezo notablemente inferior ao que se cobraba antes da pandemia, cando se vendían entre 15 e 20 euros a unidade. Mesmo hai quen profesionalizou a súa produción mediante a elaboración de poteras en 3D.
(Fotos LVG)