- O inesperado regreso da anchoa á ría de Muros-Noia reactivou a actividade en Portosín e Porto do Son, xerando un auxe económico para a frota de cerco galega.
A pesca de cerco en Galicia atopou na anchoa (Engraulis encrasicolus) un aliado inesperado. A aparición de dous grandes bancos desta especie na ría de Muros-Noia converteu os portos de Portosín e Porto do Son no epicentro da actividade pesqueira, atraendo a máis de 30 cerqueiros de distintas localidades. O que comezou como unha sospeita entre algúns mariñeiros transformouse nunha auténtica bonanza que revitalizou a economía local.
Desde finais de febreiro, a chegada masiva de anchoa provocou que estes portos rexistren descargas récord. En apenas uns días, comercializáronse máis de 340 toneladas, o que representa o 70% do total desembarcado en Galicia. A lonxa de Portosín foi testemuña de xornadas históricas, como a do pasado mércores, cando se venderon preto de 135 toneladas por un valor de 146.000 euros.
Unha oportunidade inesperada para a frota de cerco
O fenómeno sorprendeu a moitos. Fernando Queiruga, armador do “Arela”, relata que os primeiros bancos foron localizados á altura de Basoñas, mentres que Emilio Queiruga, patrón maior de Porto do Son, lembra como un pesqueiro logrou capturas nada máis saír do peirao.
O atractivo desta pesca levou a que embarcacións de Camariñas, Portonovo e A Coruña trasládense a Porto do Son para sumarse á campaña. Marcos Alfeirán, armador coruñés, describe a situación con entusiasmo: “Quedan vos cartos na casa e estamos preto dá familia”.
Actualmente, a captura de anchoa está permitida na zona IX, que abarca desde Fisterra ata Cádiz, sen cotas individuais por embarcación, o que permitiu á frota maximizar as súas capturas. Segundo Marcos Vázquez, armador de Portosín, “hai anos que estamos a vela, ou que pasaba é que non estaba permitido collela”.
O tamaño da anchoa xoga un papel crave na súa cotización. As pezas máis grandes, destinadas ao consumo en fresco, superaron os tres euros por quilo, mentres que as que se destinan á industria conserveira, principalmente no Cantábrico, alcanzaron mínimos de 0,65 euros. Con todo, as conserveiras cántabras enfrontan restricións para comprar capturas fóra das súas augas, o que podería limitar o impacto nese mercado.
Un contexto de incerteza na xestión pesqueira
Este repunte nas capturas de anchoa chega nun momento clave para a frota de cerco galega, que se atopa pendente das decisións da Secretaría Xeral de Pesca sobre a xestión desta pesqueira no Cantábrico.
A pesqueira na zona 8 do CIEM, que inclúe augas desde Fisterra ata a fronteira con Francia, contará este ano cunha cota de 27.527 toneladas para a frota española. Dos 218 buques autorizados para faenar nesta área, 130 pertencen a Galicia.
Con todo, o sector mostrou a súa preocupación polos intentos do Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación de modificar o modelo de xestión a escasos días do inicio da campaña, previsto para o 10 de marzo. A Xunta de Galicia, xunto cos representantes do sector, defendeu manter o sistema actual para garantir estabilidade e previsibilidade á frota.
Alfonso Villares, conselleiro do Mar, denunciou a “improvisación” do Goberno central neste asunto e esixiu que calquera cambio na xestión pesqueira realícese con suficiente antelación e da man do sector. Ao seu xuízo, unha modificación repentina do modelo podería poñer en risco a rendibilidade e sustentabilidade da pesqueira a longo prazo.
Un sector en constante adaptación
O rexurdir da anchoa na ría de Muros-Noia é un recordatorio do cambiante que pode ser a actividade pesqueira. Mentres a frota benefíciase desta inesperada bonanza, o sector segue enfrontando retos na xestión dos recursos e na comercialización das súas capturas.
O que está claro é que, polo menos por agora, Portosín e Porto do Son volven ser protagonistas na pesca galega, coa esperanza de que esta oportunidade permita aliviar os meses de inactividade e fortalecer a viabilidade do cerco na comunidade.